Өөр бусад улс орныг бодвол манайд зон олон маань яруу найргийг илүү шимтэн сонирхох болж бүр амин хэрэгцээ шигээ үздэг нь ялангуяа гаднынхны анхаарлыг татсаар байна. Бодохул, энэ бүхэн яах ч аргагүй чехийн ард түмний сүүлийн дөрвөн зуун жилийн түүх, XIX зууны эхэн үеийн манай үндэсний сэргэн мандалтын үйл явдлуудтай холбоотой юм. Гучин жилийн дайнд бид улс төрийн тусгаар тогтнолоо алдаад зогсоогүй улс төр, оюуны гүнзгий уналтад орсон. Юу гэвэл үндэсний үзлийн тэргүүн магнайд явсан хүмүүсийн маань олонх нь баригдан цаазлагдаж, нөгөө хэсэг нь гадаадад зугтан зайлсан байв. Үндэсний хэл гандан буурч, соёлын хөгжил тасрахын зэрэгцээ германчлал, католик шашны бурангуй ноёрхол газар авсаар байлаа.

Харин XIX зууны эхэн үеэс францын их хувьсгал, романтизмын нөлөөгөөр шинэлэг ардчилсан үзэл нэвтэрч, үндэсний хэл соёлоо сэргээх эрмэлзэл идэвхжиж ирсэн. Улс үндсээ аврах, авч үлдэх гол тулгуур нь үндэсний хэл, соёл байсан юм. Урлаг утга зохиол дахь чухал цөм нь яруу найраг байсан бөгөөд энэ чухал жанрыг манай ард түмэн чехийн соёлын амьдралыг өөд татах гол хөшүүрэг гэж үзэж байсан нь учиртай. Юу гэвэл үндэсний тэмцлийн манлайлах хүч мөхөстөх үед ард түмэн шинийг эрэлхийлэхийн зэрэгцээ оюун санааныхаа нөөц баялгийг хайрлан хамгаалахад анхаарч байлаа. Чухамхүү энд өнгөрсөн зууны туршид үндэсний соёлын хөгжилд яруу найраг урагш зүтгэх хүч болж байв. Түүнчлэн шинэ зууны эхээр болон дэлхийн хоёр дайны завсар үед гадаад дотоодын элдэв хориг саад ихсэж, цензуртэй халз тулгарч байсан ч ард түмний маань оюун билэг мохоогүй, соёлын үнэт өвийг шинээр бүтээж ирсэн байна...