(1811 - 1896)
Америкийн нэрт зохиолч эмэгтэй Гарриет Бичер-Стоу гэр ахуйн ажлаа амжуулж, зургаан хүүхэд төрүүлж арчлан өсгөхийн хажуугаар шилдэг уран бүтээл туурвиж нэр алдар нь дэлхийд түгсэн юм. Түүний зохиол бичих авьяас эрт мэдэгдсэн боловч ихэр хүүхэд төрүүлсэн, нөхөр нь алс хол удаан хугацаагаар явсан зэрэг шалтгаанаас зохиол дагнан бичих боломж олдохгүй байжээ. Тэр 1843 онд өгүүллэгийнхээ анхны түүврийг хэвлүүлсэн боловч төдий л амжилттай болсонгүй. Г. Бичер-Стоу Америкийн өмнөд нутгийн Цинциннати хэмээх боол эзэмшлийн хотод олон жил амьдран суусан бөгөөд негр боолчуудын эрх чөлөөгүй амьдрал, хүнд хүчир хөдөлмөрийг нүдээрээ үзэгчийн нэгэн байлаа. Уяхан зөөлөн сэтгэлт эл бүсгүй хөөрхий боолчуудыг өрөвдөн хайрлахдаа оргосон негрүүдийг нэг бус удаа гэр орондоо нуух зэргээр тэдний тэмцлийг дэмжиж байснаа, 1850-иад оны үеэс үзэг барин зэвсэглэж, зохиол бүтээлээрээ тэмцэхээр зориглон шийджээ.
Тийнхүү эхэлсэн тэмцлийнх нь биелэл болж «Том авгын овоохой» хэмээх романыг эхлээд сэтгүүлд, дараа нь тусгай ном болгон хэвлүүлсэн бөгөөд гарсан даруйдаа уншигчдын дунд гайхамшигтай түргэн түгэн тарсан төдийгүй Европ, Америкийн томхон хотуудын театрын тайзнаа жүжиг болон тавигдсан юм.
Зохиолч уг бүтээлдээ арьс өнгөөр ялган гадуурхахыг эсэргүүцэн, негрүүдийг боолчлох шударга бус ёсонд хэлмэгдсэн өвгөн Томын өрөвдөлтэй агаад үнэмшилтэй дүрийг гаргасан нь эрх чөлөөнийхөө төлөө тэмцэхийн утга учрыг илэрхийлсэн зохиол болжээ.
Түүнчлэн боолын худалдааны сөнөх тавилан, тэр цагийн Америкийн нийгэм дэх шударга бус ёс, шашны нөлөө зэргийг хурц тодорхой дүрслэн үзүүлжээ. «Том авгын овоохой» хэмээх роман тухайн цагтаа негрүүдийг чөлөөлөхийн төлөө америкийн дэвшилт хүчнийхний тэмцэлд тодорхой үүрэг гүйцэтгэсэн билээ.
Г. Бичер-Стоугийн энэхүү роман боол эзэмшигчид, дээд ангийнхны эрс эсэргүүцэлтэй тулгарсан учир түүний романыг элдвээр муулах, буруу зөрүү тайлбарлах явдал их байв. Ийнхүү 1853 онд «Том авгын овоохойг ойлгож ухаарах түлхүүр» хэмээх ном бичиж өөрийн зохиолдоо дүрслэгдсэн бүхий л зүйлийн үнэнийг амьдралын бодит баримтаар нотолж байлаа.
1856 онд бичсэн «Бузар намгийн тухай тууж буюу Дред» хэмээх роман нь мөн л негрийг боолчлолоос чөлөөлөх хөдөлгөөний үзэл санааг илэрхийлжээ. Эл романы гол баатар Дред бол арчаагүй дарлагдсан хөөрхийлөлтэй боол бус, боолчлогчдын эсрэг тэмцэгчээр дүрслэгдсэнээрээ урьдах зохиолоосоо ялгаатай боловч уран сайхны чадлаараа «Том авгын овоохой» зохиолынхоо хэмжээнд хүрч чадаагүй юм.
«Том авгын овоохой» хэмээх энэ алдарт романыг манай орны уншигчид 1960 оны үеэс төрөлх хэлээрээ амтархан унших болжээ.
Эх сурвалж: Хүүхэд залуучуудын нэвтэрхий толь-3 (1988 он)
