(1887—1964)
Зөвлөлтийн хүүхдийн нэрт зохиолч, зөвлөлтийн хүүхдийн утга зохиолыг үндэслэгчийн нэг Самуил Яковлевич Маршак Воронеж хотод химийн үйлдвэрийн ажилчны гэр бүлд төржээ.
С. Я. Маршакийг хүүхдийн утга зохиолын замд буцалтгүй хөтөлсөн хүн бол пролетарийн их зохиолч А. М. Горький юм. Түүний заавар зөвлөгөөгөөр шүлэг зохиол бичиж, сонин хэвлэлийн газар ажиллаж байснаа, Англид очиж эхлээд техникум, дараа нь Лондоны их сургуульд суралцаж, дэлхийн I дайны өмнөхөн нутагтаа буцаж ирсэн байна. С. Я. Маршак Краснодарт хэсэг сурган хүмүүжүүлэгчдийн хамт «Хүүхдийн бяцхан хот» байгуулж, хүүхдийн номын сан, цэцэрлэг, сайн дурын дугуйлан, хүүхдийн театр бий болгож тэр театрт тавих жүжгийг нь бичих болсноор хүүхдийн зохиолч болох анхны алхмаа хийжээ. Тэр үед бичсэн жүжгүүдээ хожим үргэлжлүүлж «Муурын байшин», «Зовлонгоос айвал жаргал үзэхгүй» зэрэг зохиолоо бичжээ. «Шинэ Робинзон» гэдэг хүүхдийн утга зохиолын сэтгүүлд бас ажиллаж байв.
Аугаа их Эх орны дайны жилүүдэд «Правда» сонин болон «ТАСС-ын цонх» гэдэг байгууллагад ажиллаж, халуун эх оронч, бадрангуй дайчин шүлгүүд бичиж байлаа.
С. Я. Маршак тасралтгүй 60 жилийн турш бяцхан уншигчдад зориулсан зохиол бичсэн юм. Түүний зохиолууд уншигчдынхаа нас сэтгэхүйн онцлогт тохирч, тэдний сэтгэлийг ихэд хөдөлгөж иржээ. С. Я. Маршакийн анхны ном 1923 онд «Торон доторх бяцхан амьтад» нэртэйгээр хэвлэгдэн гарчээ.
Ардын аман зохиолоос сэдэвлэж, түүний хэлбэрийг ашиглан «Тэнэг бяцхан хулганын үлгэр», «Жекийн барьсан байшин», «Ширээ хаанаас ирэв», «Ач хүү, тээрэмч өвөө, илжиг гурвын үлгэр», «Ийм нэгэн салан эр», «Босоо Ваня» зэрэг зохиол бичсэн билээ.
С. Я. Маршакийн уран бүтээлийн гол сэдэв нь ажил хөдөлмөр бөгөөд ухаалаг, сэргэлэн, эрэлхэг баатарлаг явдлыг үзүүлдэг «Арван хоёр сар», «Аль нь Петя, аль нь Серёжа вэ», «Твистер ноён», «Жафарын бөгж» зэрэг зохиолууд нь бяцхан уншигчдынхаа сонирхлыг ихэд татдаг юм. «А-гаас Я хүртэл хөгжилтэй аялал», «Нэгээс арав хүртэл» зэрэг зохиол нь номын гайхамшигт ертөнцийн алтан хаалгыг нээхэд нь хүүхдүүдэд тусалсаар байна.
Тэр хүүхдийн зохиолч төдийгүй нэрт орчуулагч байсан бөгөөд В. Шекспир, Р. Бернс, Р. Киплинг, Ж. Родари зэрэг олон зохиолчдын шилдэг бүтээлээс орчуулжээ. Хүүхдийн утга зохиолыг хөгжүүлэхэд оруулсан хувь нэмрийг нь үнэлж шүлэг зохиолд нь ЗСБНХУ-ын төрийн болон Лениний шагнал олгожээ.
С. Я. Маршакийн «Хүүхдийн шүлэг, үлгэрүүд», «Үлгэр, дуу, оньсого» зэрэг эмхэтгэл монголоор гарч «Муурын байшин», «Ухнын тухай үлгэр», «Бяцхан цамхаг» жүжгүүдийг нь манай хүүхдүүд сонирхон үзсээр байна.
Эх сурвалж: "Хүүхэд залуучуудын нэвтэрхий толь-3" 1988 он
Дэлгэрэнгүйг Wiki-гээс