ЦАХИМ НОМ

Их Мэргэд Шаравын ЭНХБАЯР

Шаравын ЭНХБАЯР 1950 онд Улаанбаатар хотод төрж Булган аймагт өсжээ.

1969 онд УБ хотын Цэцэрлэгийн багшийн сургууль төгсөж мэргэжлээрээ цэцэрлэгийн багш, эрхлэгчээр мөн ЦБС-д багшаар ажиллаж Ардын боловсролын тэргүүний ажилтан цолоор шагнуулжээ.

Жараад оноос хүүхдийн зохиол бичиж, цэцэрлэгийн болон сургуулийн бага ангийн хүүхдэд зориулсан бүтээл дагнан хийж яруу найраг, өгүүллэг, үлгэр, тууж, нийтлэлийн олон ном бүтээсэн байна. Сургуулийн өмнөх насны хүүхдийн тухай бүтээл дагнан хийж мэргэшсэн анхны эмэгтэй зохиолч юм.

Анхны ном нь “Оосортой од" шүлгүүд 1979 онд улсын хэвлэлээр хэвлэгдсэнээс хойш гуч гаруй ном гаргажээ. Үүнд “Лууванд дуртай жаал” (1985), “Тэнэмэл бяцхан хамардай” (1994), “Баруундай, зүүндэй хоёр” (1999), “Салхин тийрэн” (2005) үлгэрүүд, “Галын уралдаан”, “Чихрэн хүүхэд” (2003) шүлгүүд, “Тэр юу вэ” (2001), “Мэдлэгт мэргэн цоохор” (2002), “Орон дээр онцгой цэцэг” (2002), “Бор хурга модон сүүлтэй” (2003), “Өрхөн дээр Өмбөө Цөмбөө мэргэн” (2003), “Хоохондой” (2004) оньсогон өгүүллэгүүд номоо хэвлүүлэв. Эдгээр ном гарсны дараа зохиогчийг дотоод гадаадын судлаачид хүүхдийн тухай дагнан бичдэг анхны эмэгтэй зохиолч хэмээн нэрлэжээ. Хэд хэдэн хүн дээрх оньсгон өгүүллэгүүдийн тухай олзуурхан бичсэний дотроос

Д.Нацагдоржийн шагналт утга зохиолч судлаач эрдэмтэн Ч. Жачингийн бичсэнээс дор эш татъя. Тэр бээр бичихдээ “Шаравын Энхбаярын оньсгон өгүүллэгүүд нь, оньсогыг тайлж унших, эсвэл оньсгон өгүүллэгээс жирийн өгүүллэг бүтээх, өгүүллэгийг уншаад оньсгон өгүүллэг зохиох гэх мэт өөр өөр хэлбэртэйн дээр, хүүхдийн сэтгэхгүй болоод амьдралд ойр үйл явдлыг үлгэрийн мэт хэлээр бүтээсэн онцлогтой. Энхбаярын шүлгүүд нь хөгжим хөдөлгөөнийг хослуулсан байдаг. Хүүхдийн зохиолын амин сүнс болсон энэхүү хөгжим, хөдөлгөөн хоёр оньсгон өгүүллэгүүдээс нь ч мэдрэгдэж байна” гэжээ.

Эдгээр өгүүллэгийн номоос гадна “Миний тоглоом” (2003), “Манай ангийн Мянгуужин” (цагаан толгойн үсгүүдийг шүлгээр тайлбарласан ном (2006), “Хонгор элээ”, “Шагшаа шаазгай” (2006) болон “Сагсгархан” (2003), “Бутанд буудалтай буурал хамхуулын аялал” (2004), “Хурдан туулай” (2006), “Алман саран ээж” (2007) туужууд хэвлүүлэхийн хамт оньсогон өгүүллэгийн “Хоёр чих нь дэлдгэс”, “Миний сайн нөхөр”, байгалийн тухай хөдөлгөөнт шүлгүүдийн “Хүүхэд нас”, “Миний эх орон” (2009, 2010) номоо бяцхан уншигчдадаа өргөн барив. Түүнээс гадна бяцхан хүүхдийн дууны номоо (дөчөөд дуутай) хөгжмийн зохиолч Д. Чулууны хамт 2013 онд хэвлүүлээд байна. Энэ номын оршил өгүүлэлд, хөгжим судлаач П. Хаянхирваа “Энэ номын шүлгүүд нь санаа бодлоо товч тод гаргасан, цөөн үгээр өргөн агуулга илтгэсэн хүүхдийн гэнэн, үнэн сэтгэхүйг гайхам гярхай ажиж тусгасан нь олзуурхам ажээ. Ш. Энхбаярын зохиомжит уран шүлгүүдэд Д. Чулууны хийсэн тансаг монгол аялгуу зохирсон нь ур төгс монгол дарханы чанар төгөлдөр нарийн хийц мэт хосолжээ” хэмээн өгүүлжээ.

МЗЭ-ийн шагнал 2002 онд хүртсэн.

Зохиолч (орчуулагч)-ийн номууд

Өнөөдөр: 5119
Сүүлийн 7 хоног: 54289
Сүүлийн 1 сар: 253150
Нийт хандалт: 9592635