Шараагийн Одонтөр
(1972-2014)
МЗЭ-ийн болон Утга зохиолын “Алтан өд” шагналт хэл судлаач, орчуулагч Ш. ОДОНТӨРИЙН БҮТЭЭЛИЙН ЖАГСААЛТ
Ном, толь бичиг:
- Хэлшинжлэлийн нэр томьёоны тайлбар толь. Өнгөт хэвлэл. Улаанбаатар. 314х. (Ж. Баянсангийн хамт)
Шүүмж: Болд Л. Монгол хэлшинжлэл. №3(1997),145-153
- Монгол секс үгийн тайлбар толь. Сүхбаатар. Улаанбаатар. 2. 5 хх. (анхны хэвлэл), Интерпресс. Улаанбаатар. 2000. 4. 5 хх. (хоёр дахь хэвлэл)
- 250 мянган үг багтаасан “Монгол хэлний тайлбар толь-Тод толь” CD. Цагаан бамбарууш. Улаанбаатар. 2006 (М. Баттөгсийн хамт)
- Монгол хэлний сурагчийн тайлбар толь CD. Цагаан бамбарууш. Улаанбаатар. 2010 (М. Баттөгсийн хамт)
- Ардчиллын алдаа оноотой он жилүүд (1996-2000). Ганпринт. Улаанбаатар. 9. 75 хх.
- Ардчиллаа хамгаалсан он жилүүд. 2:2:72 (2000-2004). МН Технологи. Улаанбаатар. 9. 5 хх.
- Ардчиллаа бэхжүүлсэн он жилүүд (2004-2008)(хэвлэлд)
- Ардчиллын он жилүүдийн түүх (1989-2009) 20 боть номын 1-4-р боть (хэвлэлд)
- Монгол хэлний Гучтын тайлбар толь (2 боть). Цагаан бамбарууш. Улаанбаатар. 1000х. (М. Баттөгсийн хамт)
Гарын авлага, товхимол, эмхэтгэл:
- Модернизм Монголд. Сүхбаатар. Улаанбаатар. 139х. (Ц. Банзрагчийн хамт)
- “Гадаад хэлнээс орчуулах нь” цуврал. №1-3(1996-1997)
- МСДН цуврал эмхэтгэл. Ганпринт. Улаанбаатар. 10. 5хх
Орчуулгын бүтээл:
- Публий Вергилий. Энейн дуулал (Энеида). Сайханбулаг. Улаанбаатар. 1998. 462х. (анхны хэвлэл), Мөнхийн үсэг. Болор судар. Улаанбаатар. 22 хх. (хоёр дахь хэвлэл)
- Битлз-Ливерпулийн дөрвөл. Монсудар. Улаанбаатар. 188х.
- “Хэн яаж унтдаг вэ?” үлгэрийн цомог. Мөнхийн үсэг. Болор судар. Улаанбаатар. 3 хх. (Д. Цэнгэнжавын хамт)
- Виноградов В. В. Дэлхийн сэтгүүлзүйн түүхээс. Соёмбо принтинг. Улаанбаатар. 7хх. (С. Амартөвшиний хамт)
- Достоевская А. Г. Дурсамж. НЭПКО. Улаанбаатар. 394х.
- Юн Чан. Жон Холлидэй нар. Хэний ч мэдэхгүй Мао (I-II). НЭПКО. Улаанбаатар. (480+518)х. (Г. Аким, Баабар, Ц. Гомбосүрэн, Ц. Ганбат нарын хамт)
- Дэвид Пристланд. Улаан туг: Коммунизмын түүх(I-II). НЭПКО. Улаанбаатар. 843x.
- Гречен Рубин. Аз жаргалтай амьдрах төсөл. Монсудар. Улаанбаатар. 360х. (Ш. Тунгалагийн хамт)
- Почекаев Р. Ю. Алтан ордын хаад. НЭПКО. Улаанбаатар. 247х.
- ЭЛ Жэймс. Fifty Shades of Grey (Тавин янз Саарал). Монсудар. Улаанбаатар. 480х.
- Э. Л. Жэймс. Fifty Shades Darker(Тавин янз Бүрэнхий). Монсудар. Улаанбаатар. 513х.
- Э. Л. Жэймс. Fifty Shades Freed(Тавин янз Эрх чөлөө). Монсудар. Улаанбаатар. 522х.
Хянан тохиолдуулсан ном, сурах бичиг:
- Энхбаяр С., Батцогт Д. Монгол бичиг, уран зохиолын онолын тест. АдМон. Улаанбаатар. 78х.
- Пүрэвжанцан А. Монголчуудын хэмжээ илэрхийллийн товч тайлбар толь. Сайханбулаг. Улаанбаатар. 1. 8 хх.
- Баттөр Ш. Цуст Барон. BTTR Records. Улаанбаатар. 38х.
- Баттөр Ш. Шинэ шүүмж. Улаанбаатар. 138х.
- Айтматов Ч. Чингис хааны цагаан үүл (орч. Далантай). Улаанбаатар.
- Полякова Т. Доройдоо дулдуйдаж (орч. Ч. Баатар). Монсудар. Улаанбаатар. 136х.
- Ишхүү Г. Зүрхний урлан. Жикомпресс. Улаанбаатар. 136х.
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл:
- “Монголын Нууц Товчоо”-ны зохиогчийн талаарх ёс суртахууны холбогдолт нэгэн санал,- Сэтгүүлч. №03(1990),45-47
- Шихихутугийн төрсөн хийгээд төгссөн оныг тогтоох нь,- Дорно, Өрнө. №04(1991),43-45
- 1990-ээд он: Монголын яруу найргийн зарим хандлага,- Улаанбаатар. №218(1993. 11. 20)
- Монгол хэлний зарим үг хэллэгийн тухайд,- Улаанбаатар. №06(1994. 01. 08), №11(1994. 01. 15)
- “Чингис” гэх үгийн учир,- МУИС. МСХ. ЭШБ. №03(1994)
- Секс судлал ба хэлшинжлэл, - Болдцэрэн Д. Секс судлалын үндэс-I. Улаанбаатар. х. 37-46
- Монгол бичигт омофоныг тэмдэглэсэн нь,- МУИС. МСХ. ЭШБ. №4(110)(1995)
- Сурвалж бичиг дэх төлөөний үгсийн найруулгын онцлог,- МУИС. МСХ. ЭШБ. №06(114) (1995)
- “Эрдэнийн товч” дахь нэгэн тооны нэр,- УБИС. МХШ. №01(1996),81-83
- Сурвалж бичиг дэх дотоод холбоос үгийн найруулгын онцлогоос,- МУИС. МСХ. ЭШБ. №08(116)(1997)
Эрдэм шинжилгээний орчуулга:
- Пеллио П. XIII-XIV зууны үеийн Монгол хэлэнд байгаад, одоо үгүй болсон толгой авиа *h-ийн тухайд,- УБИС. МХШ. №03(2000),133-137
Эрдэм шинжилгээний илтгэл:
1990
“Монголын Нууц Товчоо”-ны зохиогчийн тухай асуудалд,- МУИС. Оюутны ЭШ-ний бага хурал (1990. 04. 20).
1991
“Нууц Товчоо”-ны jirinхэмээх үгийн тухай,- МУИС. Оюутны ЭШ-ний бага хурал (1991. 04. 22-23).
1992
“musun”хэмээх дагаврын тухайд,- МУИС. УБИС. Оюутны ЭШ-ний бага хурал (1992. 04. 22).
1997
Монгол сурвалж бичигт хийсэн зарим ажиглалт,- УБИС. Багш нарын ЭШ-ний бага хурал.
1999
- Монгол хэлэн дэх фрактал бүтэц,- УБИС. Багш нарын ЭШ-ний бага хурал
- Есдүгээр богд гэж хэн бэ, түүнийг тодруулах эсэх асуудлаар,- МСДН. “Залуу лидер” клубийн III ассамблей. Төрийн ордон. 08. 27(Дээдсийн амьдрал. №37-40 (1999))
- Байгалийн шинжлэлийн нэгэн сурах бичгийн хэл найруулгад хийсэн ажиглалт,- “Бага, дунд сургуулийн сурах бичгийн хэл найруулга” ЭШ, практикийн бага хурал. Шинжлэх ухаан, технологийн мэдээллийн төв. 11. 30(МННХ. Хэвлэл нийтлэлийн төв-7 (Бага хурлын материал)),60-61
2000
Монгол хэл бичиг глобалчлалд,- УБИС байгуулагдсаны 50 жилийн ойн Залуу багш нарын ЭШ-ний бага хурал (2000. 12. 06).
2001
- Зууны нийтлэлч(Баабар)-ийн хэлний ертөнцөд,- УБИС. Багш нарын ЭШ-ний бага хурал. 05. 02 (Ганунда. №02(2001. 04. 20))
- Монгол Латин үсэг-хөгжлийн нэг түлхүүр,- “Монгол судлал”олон улсын ЭШ-ний IV бага хурал (МУИС. (2001. 05. 26))
2002
- Нийслэлийн нутаг дэвсгэр дэх албан байгууллага, үйлчилгээний газар, цэгийн нэр хаягийн тухай (Х. Сампилдэндэвийн хамт),- УНТК. “Хаяг реклам нь нийслэл хотын соёлын чухал хэсэг мөн” онол-практикийн бага хурал (СТӨ. Уран зургийн галерей. (2002. 12. 04)).
- Хүний эрх чөлөөг хэвлэлийн эрх чөлөө хязгаарлана,- УБИС. “Эх хэл ба даяаршил” семинар. (Эрдэм. №03(2002))
2004
Монголын орчин үеийн уран зохиолын үечлэлийн асуудалд,- Монгол Улсад утга зохиолын байгууллага, МЗЭ үүсэж хөгжсөний 75 жилийн ойн ЭШ-ний бага хурал (“Түгээмэл” ДС. (2004. 01. 07))
Эрдэм шинжилгээний төсөл:
ШУА-ийн ХЗХ-ээс хэрэгжүүлсэн Монгол Латин үсгийн стандарт боловсруулах ажлын хэсэгт орж ажилласан (2002-2003). Төслийн үр дүнд стандарт 2003 онд батлагдсан.
Шүүмж:
- Ө. Наранбат: Монгол хэлний найруулгын зүй (Хөх хот. 1993) номын тухай,- УБИС. МШХ. №01(1996),87-90 // ЗГМ. Соёл урлаг. №06(1996. 04. 19)(Д. Отгонсүрэнгийн хамт)
- Онож алдах залуу нас хийгээд утгын эрэлч Д. Гомбосүрэн,- Утга зохиол, урлаг. №15(2007)
- Зүүд амьдрал буюу шидэт реализмын төлөөлөгч Н. Бадамжав,- Утга зохиол, урлаг. №20(2007)
- Тунхагтаа үнэнч найрагчийн тунхаглал-“Үхэр тэрэг”,- Утга зохиол, урлаг. №09(2010)
- “Үрийн гуйлга”-ын эзнээс өөр сайн зохиол хүснэм,- Утга зохиол, урлаг. №04(2011)
- Сормуусны цаанаас харсан Ц. Мөнх-Очирын ертөнц,- Утга зохиол, урлаг. №11(2013)
СУРТАЛЧИЛГААНЫ БҮТЭЭЛ
Эрхлэн гаргалцсан хэвлэл сонин:
- МОХ-ны чөлөөт хэвлэл “Бамбар” сонин. №03-08(1990)
- Залуусын чөлөөт хэвлэл “Шинэ үе” сонин. 12 сар(Ч. Мөнхбаярын хамт).
- Улс төр, мэдээллийн долоо хоног тутмын хэвлэл “Өглөө” сонин. 11 сар
Сурталчилгааны нэвтрүүлэг:
Монголын радиогоос эрхлэн 2002-2003 онд явуулсан “Латин үсэг” радио нэвтрүүлгийг нийт 10 удаа тус бүр 30” мэтгэлцээн, таниулга хэлбэрээр уншин хөтөлсөн нь радиогийн Алтан фондод хадгалагдсан.
Сурталчилгааны хэвлэл:
МҮАН-МСДН-ын АХЭ-ээс УИХ-ын сонгуульд нэр дэвшигч Норовын Алтанхуяг: АББА (Сайн байна уу?)-1996
Н. Алтанхуяг,- Хүмүүний АМЬДРАЛ сэтгүүл. №5(2008)
Сургалт, танин мэдэхүйн өгүүлэл:
1989
Овгоо мэднэ гэдэг,- Залгамжлагч. №1
1990
Газар ус соёрхсон нэгэн соёрхлын тухайд,- Үндэсний дэвшил. №13(1990. 08. 11)
1991
Ардын минь ёс төр,- Хойчийг залгамжлагч. №23-24(1991. 04. 08)
Хубилай. . . Шизү хаан Хубилай,- Шинэ үе. №04(1991. 09. 21-30)
1992
“Нөхөр”-ийн оронд “Эрхэм ээ!”,- Монголын залуучууд. №05-06(1992. 03. 03)
Арван хоёрхон цагт гадаад хэл сурч болох уу?,- Монголын залуучууд. №11-12(1992. 04. 14)
Надыг толгойгоо ажиллуул гэсэн,- Улаанбаатар. №43(1992. 07. 25)
1993
Монгол Латин үсэг-хөгжлийн нэгэн түлхүүр,- Улаанбаатар. №12(1993. 01. 23)
Чингис гэж хэн бэ?,- Монголын залуучууд. №04(1992. 01. 25)
Кирилл үсгийг Монгол Латин үсгээр халах зорилт дэвшүүлэв,- Өнөөдөр. №13
Монголчуудын үсэг бичиг-хөгжил дэвшил, бүрэн эрхийн баталгаа мөн,- Улаанбаатар. №28(1993. 02. 19)
Хэлэн дэх ДОДХ-ын вирус,- Улаанбаатар. №30(1993. 02. 24)
1994
Хэл найруулгын өвөрмөц шинэчлэлээс,- Улаанбаатар. №06(1994. 01. 08)
Мүсэр хэмээх нэрийн тухайд,- Улаанбаатар. №38(1994. 09. 26)
1995
Эх хэл-Үндэсний баялаг,- Засгийн газрын мэдээ. №131(1995. 09. 25)
Хавар хаанаас ирдэг вэ?,- Засгийн газрын мэдээ. №155(1995. 11. 01)
1997
Латин үсэг хөгжилд хөтөлнө,- Ням гараг. №39(1997. 09. 28)
1999
Нийгмийн амин сүнс нь сайд дарга нар биш, дундчууд,- Өчигдөр. №05-06(Б. Лувсандэндэвийн хамт)
Улс төрчдийн ярианы моод-1,- Монголын мэдээ. №84(1999. 05. 20)
Улс төрчдийн хэл ярианы моод-2,- Монголын мэдээ. №85(1999. 05. 21)
Эх хэлээ ад үзсээр байх уу?,- Монголын мэдээ. №104(1999. 06. 18)
2000
Нэр дэвшигчдийн хэл ярианы соёл (Өөрсдийнх нь ярьснаар бол сонгуульд хоёр нүүртнүүд нэр дэвшжээ),- Шар сонин. №25
Хортой алим биед сайн гэж үү?,- Үнэн. №77(2000. 04. 25)
Ямагт “утгадах” нь ямар учиртай юм бол?!,- Үнэн. №81(2000. 05. 02)
Эртний хуушуур элстэй ч, шороотой ч,- Үнэн. №93(2000. 05. 18)
“Надыг толгойгоо ажиллуул” гэсэн,- Үнэн. №102(2000. 05. 31)
Монголчууд түмэн проблемтой,- Үнэн. №107(2000. 06. 08)
Миний өмнөөс баяр хүргэх нь,- Үнэн. №117(2000. 06. 24)
Хямд эм, сонирхолтой кино,- Үнэн. №124(2000. 07. 06)
Цагдаа-Монголынх, police-бусдынх,- Үнэн. №140(2000. 08. 02)
Голландад гурван хот босов уу,- Үнэн. №146(2000. 08. 10)
Өөрсдийгөө доромжилсоор байх уу?,- Үнэн. №172(2000. 09. 16)
2004
Хэлшинжлэлийн шинэ бүтээл гарлаа,- ӨС. №77(2004. 03. 30)
2008
Сэнгүр үгийн утгыг ухвал. .,- ӨС. №193(2008. 08. 12)//Сэрүүлэг. №38// Хүмүүс. №31(2008. 08. 16-23)
2010
Үргэлжилсэн үгийн зохиол биш, мүсэр юм,- Байлдан дагуулагч. №02
С. Мэдээ, нийтлэл, орчуулга, өгүүлэл, сурвалжилга, тэмдэглэл:
1984
Эмээ,- Пионерын үнэн. 1984. 07. 11
Зохиолч сургууль дээр,- Пионерын үнэн. 1986.
1988
Охиныг аварсан морьд,- Пионерын үнэн. 1988. 02. 23
Багшаа баярлуулах сайхан,- Пионерын үнэн. 1988. 03. 16
Яагаад онц сурч болдоггүй юм бэ?,- Пионерын үнэн. 1988. 04. 27
“Хуучин” гэх зөв үү?,- Залуучуудын үнэн. 1988. 05. 06
Монголын пионерын “Залгамжлагч” VI чуулган(1988. 09. 17-24)-д “Пионерын үнэн” сонины сурвалжлагчаар ажиллан сурвалжилжээ (Пионерын үнэн. №57-60(1988. 09. 24)).
Асуулт. . . асуулт,- Залгамжлагч. №5
Бидний бүл нэг,- Пионерын үнэн. 1988. 12 сар
1989
Эгзэгтэй үед нь эртнээс сэргийлье,- Пионерын үнэн. №13(1989. 02. 15)
Өсвөрийн бөхчүүдэд том сургамж,- Пионерын үнэн. №25(1989. 04. 01)
Асаад унтарсан нэгэн хайрын тухай,-,- Пионерын үнэн. №28(1989. 04. 12).
Жич: Энэ баримтат өгүүллэгээс сэдэвлэн Монголын Пионерын Ордны жүжгийн дугуйлангийн сурагчид багш Даваахүүгийн найруулгаар богино жүжиг тавин тоглож байлаа.
Газар газрын найзууд,- Пионерын үнэн. №44(1989. 07. 23)
Нүд,- Сэтгүүлч. №03
Дэлхийн дэвжээ хатуу байна,- Пионерын үнэн. №70(1989. 11. 11)
1990
Өчүүхэн юм гэж үү?,- Залуучуудын үнэн. №09(1990. 01. 24)
Нэг ангийнхан,- Залгамжлагч. №1(1989. 09 сар)
Онцгой зочид буудал,- Эрчүүд. №01
1991
Буян, булшны зааг,- Бодлын солбицол. №09(1991. 09. 14)
Ээ. . . эрхэм минь,- Монголын залуучууд. №56(1991. 12. 01-10)
1992
Цэрэг. . . цэрэг. . . цэрэг (цэргийн ангид өнгөрүүлсэн нэг өдөр),- Бодлын солбицол. №11(1992. 03. 22-28)
Хос мөнгө, хос хүрэл,- Монголын залуучууд. №78(1992. 03. 24)
Дэлхийн хамгийн баян хөвгүүн хэрхэн амьдарч байна вэ?,- Монголын залуучууд. №78(1992. 03. 24)
Гандан хийдийн хамба Дамдинсүрэнтэй хийсэн ярилцлага,- Монголын дуу хоолой. №01
Монгол орон сэрж байна,- Монголын дуу хоолой. №01
Монголчууд хилийн чанадад хот босгов,- Улаанбаатар. №76(1992. 11. 24)
Монголчууд Хятадад: Эрээний эрээн бараан,- Монголын залуучууд. №33-34(1992. 12 сар)
Ёстой хүний тууж,- Алтан босго. (1992. 12. 15)
Монголын торгон зам дээрх чосон бүсгүй,- Улаанбаатар. №50(1992. 03. 30)
1993
See you,- Улаанбаатар. №27(1993. 07. 17)
Эрхэмсэг эр “Филеас Фог”,- Супер. №03
Улирсан он жилийн сүүдэр,- Хэнгэрэг. №01(1992. 08 сар)
Өчүүхэн бодол,- Улаанбаатар. №229(1993. 12. 04)
1994
Жон, түүний тухай бусдын дурсамж,- Улаанбаатар. №43(1994. 03. 05)
Жон ба “Кворримен”,- Улаанбаатар. №47(1994. 03. 12)
Дэвид Хантерийн “Битлз” номоос,- Улаанбаатар. №57(1994. 03. 26)
The Beatles,- Улаанбаатар. №62(1994. 04. 02)
Хүүхдийг тахилд өргөжээ,- Улаанбаатар. №71(1994. 04. 16)
Энх-Амгалан хаан эгж нутагтаа залраг,- Улаанбаатар. №71(1994. 04. 16)
1995
Үндэсний бахархлыг үгүй болгож байна,- Улаанбаатар. №73(1995. 04. 12)
Зорчих зам зурайнам,- Улаанбаатар. №189(1995. 10. 06)
Ельцин хавханд,- Засгийн газрын мэдээ. №143(1995. 10. 14)
Детективийн хатан хаан,- Ням гараг. №45(1995. 11. 05)
Дунд насны хямрал,- Ням гараг. №45(1995. 11. 05)
1996
Франц соёлын төвөө хавар нээнэ,- Ардын эрх: Өнөөдөр. №19(1996. 01. 26)
Карелин: “Миний хувьд дөнгөж эхэлж байна”,- Таван цагариг. №10(1996. 03. 06)
Франц хэлтнүүдийн баяр,- Ардын эрх: Өнөөдөр. №86(1996. 05. 01)
Мелатонин,- Ням гараг. №31(1996. 08. 04)
Сурах бичгийн сан байгуулъя,- Ардын эрх. №178(1996. 09. 06)
1997
Сурах бичгийн сан хэрэгтэй,- Ардын эрх. №192(1997. 08. 23)
1999
Эрхэм гишүүн Х. Дашзэвэг 30 мянган төгрөгөөр торгуулах ёстой,- Шар сонин. №19-20
2001
Миний багш тэнгэрийн оронд залраа даа. . . (Н. Төмөрхуягийн гэгээн дурсгалд),-ӨС. №91(2001. 04. 18)
2002
Нэг зуун төгрөгөөр дамжаанд суугаад, АУИС-д элсэцгээжээ,- Дээдсийн амьдрал. №35
2007
Г. Нямаа ахын тухай өгүүлбэр бүхэн өнгөрсөн цагаар,- Утга зохиол, урлаг. №15
2008
Зүгээр суудаггүй хүнээс зүгээргүй ихийг хүлээнэ,- Өнөөдрийн Монгол. №207(2008. 10. 24)
Амьтан сургагч Ю. Цэндтогооч: Амьтныг нялхаас нь цагаан хоолтон болгохгүй бол араатнаараа өсдөг (ярилцлага),- Болсон явдал. №18
2010
Чиний залуу нас чамд гомдохгүй ээ, Жа минь,- ӨС. №104(2010. 05. 03)
Ш. Одонтөрийн бүтээлийн жагсаалт үнэн мөн болохыг
Монгол судлалыг дэмжих сан /захирал Д. Мөнх-Очир/батлав.