Полевой, Борис Николаевич
(1908-1981)
Зөвлөлтийн нэрт зохиолч, олон нийтийн зүтгэлтэн Борис Николаевич Полевой Москва хотноо төржээ. 1927 онд Тверь буюу одоогийн Калинин хотод үйлдвэрийн техникум төгсөж нэхмэлийн үйлдвэрт ажиллаж байхдаа «Бөөстсөн хүний дуртгал» гэдэг анхны туужаа нийтлүүлсэн байна. Гэтэл найз нөхөд нь өөрөөс нь асуулгүй Соррентод байсан М. Горькийд уг зохиолыг илгээж орхижээ. Түүний хариуд М. Горький зохиолынхоо хэлийг сайжруулж, цаашид цуцалтгүй оролдохыг зөвлөсөн дэлгэрэнгүй захидал ирүүлжээ. Энэ захидалд зоригжсон Б. Полевой 1928 оноос хойш бүх амьдралаа уран зохиолд зориулсан юм. 1939 онд «Халуун цех» гэдэг туужаа хэвлүүлснээр түүний нэр зөвлөлтийн уншигчдад танил болов.
Зөвлөлтийн ард түмний Аугаа их Эх орны дайны жилүүдэд «Правда» сонины сурвалжлагч болж, автомашин, танк, морь, сөнөөгч онгоц, ер нь аль таарсан унаагаар хөлөглөн зарим үед олон арван километр явган явж дайчин сурвалжилга, баатарлаг үйл явдлын шинэ соргог мэдээ дамжуулж явжээ. Энэ үеэр олж авсан материал дээрээ тулгуурлан «Ёстой хүний тухай тууж» бүтээлээ туурвиж 1947 онд ЗСБНХУ-ын Төрийн шагнал хүртжээ. «Ёстой хүний тухай тууж» өнгөрсөн хугацаанд дэлхийн бараг бүх хэл дээр 160 гаруй удаа хэвлэгдээд байна.
Агаарын тулалдаанд оролцож явсан зөвлөлтийн нисэгч А. Мересьев шатсан онгоцтойгоо унасан боловч дайчин жагсаалдаа дахин орохын тулд хүнд шархаа үл хайхран олон арван километр газрыг хатамжлан мөлхөж амь мэнд гарна. Цаашид цэргийн эмнэлэгт хэвтэн өрөөсөн хөлгүй болсон боловч хиймэл хөл эзэгнэж өөрийн эскадрильдаа дахин ирж, эрэлхэг баатарлаг гавьяа байгуулж байгааг үзүүлсэн энэ зохиолыг мэдэхгүй хүн ховор билээ.
«Халуун цех» тууж болон 1948 онд хэвлүүлсэн «Бид зөвлөлтийн хүн» өгүүллэг, найрууллын номоороо Б. Полевой 1949 онд ЗСБНХУ-ын Төрийн шагналыг хоёр дахь удаагаа авчээ.
Тэрээр «Алт», «Гүн ар тал», «Вера эмч» зэрэг романууд бичсэн нь цөм кино болж нийтэд түгэв. Эдгээрээс гадна гадаадад зорчсон өдий төдий тэмдэглэл найруулал нь ном болжээ. Түүний зохиолууд «Чапаев», «Цемент», «Дөлгөөн Дон», «Болд хэрхэн хатаагдсан нь» зэрэг зөвлөлтийн утга зохиолын нэрд гарсан бүтээлүүдийн нэг адил үнэн бодит баримтад түшиглэсэн байдгаараа олны анхаарлыг онцгой татдаг билээ. «Ёстой хүний тухай тууж», «Алт», «Бид зөвлөлтийн хүн», «Вера эмч», «Зэлүүд эрэг дээр» зэрэг зохиолуудад бодит хүн, болсон үйл явдал дүрслэгджээ.
Б. Н. Полевой 1962—1981 онд зөвлөлтийн залуучуудын түгээмэл сэтгүүл «Юность»-ийн ерөнхий эрхлэгчээр ажиллаж байсан бөгөөд 1974 онд тэр ЗХУ-ын Социалист Хөдөлмөрийн Баатар цолоор шагнагджээ.
Б. Н. Полевой манай уншигчдын хэзээний сайн танил бөгөөд түүний бичсэн олон тууж, роман, өгүүлэл, найруулал монгол хэлээр орчуулагдсан юм. Тэрээр 1970 онд манай эх оронд цөөн хоног айлчилж энэ ялдамд өнөөгийн Монгол орны тухай «Монголоос бичсэн захидлууд» нэртэйгээр «Правда» сонинд цуврал найруулал нийтлүүлсэн юм. Эдгээр найруулал нь монгол хэл дээр тусгай ном болон хэвлэгджээ.
