ЦАХИМ НОМ

Л. ДАШНЯМ

Гөрөөчид Лувсандамбын Дашням

Архангай айм­гийн Төвшрүүлэх сумын уугуул. Хонь жилтэй.

Москва хотноо Олон улсын ха­рил­цааны Дээд сур­гууль, ОХУ-ын ШУА-ийн Байгалийн шинжлэл, техникийн түүхийн Хү­рээ­лэнгийн аспиран­турыг дүүргэжээ. Олон улсын эдийн засагч, Шинжлэх ухаан судлаач, зохиолч, яруу найрагч, нийгмийн зүтгэлтэн.

Монгол улсын Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, ОХУ-ын Тува улсын Шинжлэх ухааны гавьяат зүтгэлтэн. Шинжлэх ухааны болон Ардын боловсрол, Соёлын тэргүүний ажилтан, МЗЭ-ийн нэрэмжит шагналтан, Улаанбаатар хотын Хүндэт иргэн тэмдэгтэн.

Монголын Хүмүүнлэгийн ухааны Академийн Ерөнхийлөгч, Монгол уламжлал Академийн Тэргүүн, ШУА-ийн Бага Чуулганы гишүүн, Философийн Хүрээлэнгийн Эрдмийн Зөвлөлийн гишүүн, “Идэр” Их сургууль, “Энх Орчлон “Дээд сургуулиудын Эрдмийн Зөвлөлийн дарга, “Соёл Эрдэм” Дээд сургуулийн Эрдмийн Зөвлөлийн гишүүн, “Чингис хаан” Хаадын Музейн Эрдмийн Зөвлөлийн гишүүн, ШУА-ийн Олон улсын харилцааны Хүрээлэнгийн Хүндэт профессор, ӨМӨЗО-ны Багшийн Их сургуулийн Зочин профессор, Олон улсын Тэнгэр судлалын Сангийн (Якут) дарга, “Алтайн улсын Соёлын Дээд сургууль”-ийн (ОХУ-ын Алтайн хязгаар) “Эрдэм шинжилгээний бичиг” сэтгүүлийн Редакцын Зөвлөлийн гишүүн, “Шинжлэх ухаан, амьдрал” сэтгүүлийн Хариуцлагатай нарийн бичгийн дарга.

1990 оноос улс төрийн амьдралд идэвхтэй оролцож, ардчиллыг хөгжүүлэх, улс төр эдийн засгийг хөгжлийн шинэ замналд дэвшүүлэх, нийгмийн өөрчлөлт, шинэтгэлийг бий болгох зорилтуудыг хэрэгжүүлэх онол, практикийн хамааралтай олон ажил үйлд хүчин зүтгэж байна. 1990-1992 онуудад АИХ-ын Орлогч дарга, 1992-1996 онуудад Улаанбаатар хотын ИТХ-ын Тэргүүлэгч гишүүнээр ажиллаж байсан бөгөөд 2001 онд болсон Ерөнхийлөгчийн сонгуульд оролцож байв.

Бичиж туурвисан, эрхэлж нийтэлсэн болон орчуулгын 50 гаруй номтой. Түүний бичсэн “Мэдлэг, түүнийг хэрэглэх нь”, “Мэдэхүйеэ бэрхийг үзэхүйеэ хялбар болгосон өчүүхэн дэвтэр”, “Монголчуудын хүн бүтээдэг эрдэм”, “Есүхэй баатар”, “Хүнлиг соёл иргэншил”, “Монгол хэвшмэл хэллэг, хэлц үгийн тайлбарт толь”, “Бор дэвтэр”, “Ноолгай” зэрэг бүтээлүүд нь орос, хятад, англи, франц, араб, урду, вьетнам, казак, тува, якут зэрэг 10 гаруй хэлээр нийтлэгджээ.

 

БҮТЭЭЛИЙН ЖАГСААЛТ

Нэг. Уран бүтээл

  1. Нялх ногоо УБ 1972
  2. Бурхантын цэцэг УБ 1975
  3. Хайрын нууц УБ 1979
  4. Цасны үнэр УБ 1983
  5. Шөнийн яриа УБ 1985
  6. Амралтын туужууд УБ 1988
  7. Оногдохуйн жаргал УБ 1991
  8. Хорвоо намайг мартахуйн цагт УБ 1995
  9. Оосоргүй орчлон УБ 1995
  10. Төөрсөн чулуу УБ 1996
  11. Ээжийн бор авдар УБ 1998
  12. Мөнхрөл УБ 1999
  13. Цаглашгүйн цагаан салхи I, II боть УБ 1999
  14. Цөллөг УБ 2002
  15. Мэргэн хаан Есүхэй УБ 2003
  16. Ай Нан аа УБ 2004
  17. Бор дэвтэр I УБ 2004
  18. Оонтии-Моонтии УБ 2007
  19. Бор дэвтэр II УБ 2008
  20. Зуны цас УБ 2009
  21. Далай чи нүд минь юм уу Х.хот 2009
  22. Саарал дэвтэр УБ 2011
  23. Үйсэн дэвтэр УБ 2012
  24. Ноолгай УБ 2013
  25. Зүүдний манан УБ 2013
  26. Чулууны дууль УБ 2013
  27. Сүнстэй бөгж УБ 2013
  28. Тулаан УБ 2014
  29. Үүдэн өлзий УБ 2014
  30. Бодлын боргоцой УБ 2014
  31. Байх, байх үгүйн дунд УБ 2016
  32. Мянган охидын цуугиан УБ 2017
  33. Задлаагүй захидлууд УБ 2018
  34. Сүүлт хорвоо УБ 2018
  35. 222 цольд үг УБ 2018
  36. Их төөрөг УБ 2019

Хоёр. Зохиомжлол, нийтлэл, сэтгүүлзүйн бүтээл

  1. Сүнсгүй хүмүүс УБ 1991
  2. Хонгорхон хүмүүс УБ 1991
  3. Монголын саятныг сурвалжилсан нь УБ 1991
  4. Бие сэтгэл, билэг оюун минь Монголын төлөө УБ 1996
  5. Дэлхийжиж яваа дэгдээхэй дүү нартаа УБ 2009

 Гурав. Судалгааны бүтээл

  1. Значение науки в обществе УБ 1988
  2. Мэдлэг, түүнийг хэрэглэх нь УБ 1989
  3. БНМАУ-ын шинжлэх ухааны чадавхын хөгжил УБ 1990
  4. Мэдэхүйеэ бэрхийг үзэхүйеэ хялбар

болгосон өчүүхэн дэвтэр УБ 1997

  1. Монголчуудын хүн бүтээдэг эрдэм УБ 2000
  2. Есүхэй баатар УБ 2002
  3. Хүнлиг соёл иргэншил УБ 2003
  4. Орос хэвшмэл хэллэг, хэлц үгийн зурагт толь М. 1982
  5. Монгол хэвшмэл хэллэг, хэлц үгийн тайлбарт толь /монгол бичгийн нэмэлттэй/ УБ 2005
  6. Язгуураа танихуйд өчүүхэн тус УБ 2020

 Дөрөв. Хамтын бүтээл

  1. Монгол нутаг дахь түүх соёлын дурсгал УБ 1999
  2. Шударга толь УБ 2006
  3. Эртний хатдын эш үгс УБ 2007
  4. Монгол нууц товчоон УБ 2015
  5. Эрмитаж дахь Ноён уулын эрдэнэс УБ 2017

 Тав. Эрхлэн хэвлүүлсэн бүтээл

  1. Суутандаа түүх хайртай УБ 1998
  2. Монгол нутаг дахь түүх соёлын дурсгал УБ 1999
  3. Сэтгэн бодохуйд сургах нь /орчуулга/ УБ 2000
  4. Монгол иргэншлийн үлэмж өв УБ 2001
  5. Шинэ зууны боловсролын асуудал УБ 2001
  6. Ноён хутагтын аврахуйн ачлал УБ 2003
  7. Монголын зан аалийн ойлбор УБ 2010
  8. Үндсэн хууль тогтоогчид УБ 2012
  9. Үндсэн хуулиа дээдлэхүй УБ 2013
  10. Монголынхоо төлөө тэмүүлсэн сэтгэл УБ 2013

 

 

 

 

 

 

Зохиолч (орчуулагч)-ийн номууд

Өнөөдөр: 10199
Сүүлийн 7 хоног: 69232
Сүүлийн 1 сар: 319464
Нийт хандалт: 11485161