Гөрөөчид Лувсандамбын Дашням
Архангай аймгийн Төвшрүүлэх сумын уугуул. Хонь жилтэй.
Москва хотноо Олон улсын харилцааны Дээд сургууль, ОХУ-ын ШУА-ийн Байгалийн шинжлэл, техникийн түүхийн Хүрээлэнгийн аспирантурыг дүүргэжээ. Олон улсын эдийн засагч, Шинжлэх ухаан судлаач, зохиолч, яруу найрагч, нийгмийн зүтгэлтэн.
Монгол улсын Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, ОХУ-ын Тува улсын Шинжлэх ухааны гавьяат зүтгэлтэн. Шинжлэх ухааны болон Ардын боловсрол, Соёлын тэргүүний ажилтан, МЗЭ-ийн нэрэмжит шагналтан, Улаанбаатар хотын Хүндэт иргэн тэмдэгтэн.
Монголын Хүмүүнлэгийн ухааны Академийн Ерөнхийлөгч, Монгол уламжлал Академийн Тэргүүн, ШУА-ийн Бага Чуулганы гишүүн, Философийн Хүрээлэнгийн Эрдмийн Зөвлөлийн гишүүн, “Идэр” Их сургууль, “Энх Орчлон “Дээд сургуулиудын Эрдмийн Зөвлөлийн дарга, “Соёл Эрдэм” Дээд сургуулийн Эрдмийн Зөвлөлийн гишүүн, “Чингис хаан” Хаадын Музейн Эрдмийн Зөвлөлийн гишүүн, ШУА-ийн Олон улсын харилцааны Хүрээлэнгийн Хүндэт профессор, ӨМӨЗО-ны Багшийн Их сургуулийн Зочин профессор, Олон улсын Тэнгэр судлалын Сангийн (Якут) дарга, “Алтайн улсын Соёлын Дээд сургууль”-ийн (ОХУ-ын Алтайн хязгаар) “Эрдэм шинжилгээний бичиг” сэтгүүлийн Редакцын Зөвлөлийн гишүүн, “Шинжлэх ухаан, амьдрал” сэтгүүлийн Хариуцлагатай нарийн бичгийн дарга.
1990 оноос улс төрийн амьдралд идэвхтэй оролцож, ардчиллыг хөгжүүлэх, улс төр эдийн засгийг хөгжлийн шинэ замналд дэвшүүлэх, нийгмийн өөрчлөлт, шинэтгэлийг бий болгох зорилтуудыг хэрэгжүүлэх онол, практикийн хамааралтай олон ажил үйлд хүчин зүтгэж байна. 1990-1992 онуудад АИХ-ын Орлогч дарга, 1992-1996 онуудад Улаанбаатар хотын ИТХ-ын Тэргүүлэгч гишүүнээр ажиллаж байсан бөгөөд 2001 онд болсон Ерөнхийлөгчийн сонгуульд оролцож байв.
Бичиж туурвисан, эрхэлж нийтэлсэн болон орчуулгын 50 гаруй номтой. Түүний бичсэн “Мэдлэг, түүнийг хэрэглэх нь”, “Мэдэхүйеэ бэрхийг үзэхүйеэ хялбар болгосон өчүүхэн дэвтэр”, “Монголчуудын хүн бүтээдэг эрдэм”, “Есүхэй баатар”, “Хүнлиг соёл иргэншил”, “Монгол хэвшмэл хэллэг, хэлц үгийн тайлбарт толь”, “Бор дэвтэр”, “Ноолгай” зэрэг бүтээлүүд нь орос, хятад, англи, франц, араб, урду, вьетнам, казак, тува, якут зэрэг 10 гаруй хэлээр нийтлэгджээ.
БҮТЭЭЛИЙН ЖАГСААЛТ
Нэг. Уран бүтээл
- Нялх ногоо УБ 1972
- Бурхантын цэцэг УБ 1975
- Хайрын нууц УБ 1979
- Цасны үнэр УБ 1983
- Шөнийн яриа УБ 1985
- Амралтын туужууд УБ 1988
- Оногдохуйн жаргал УБ 1991
- Хорвоо намайг мартахуйн цагт УБ 1995
- Оосоргүй орчлон УБ 1995
- Төөрсөн чулуу УБ 1996
- Ээжийн бор авдар УБ 1998
- Мөнхрөл УБ 1999
- Цаглашгүйн цагаан салхи I, II боть УБ 1999
- Цөллөг УБ 2002
- Мэргэн хаан Есүхэй УБ 2003
- Ай Нан аа УБ 2004
- Бор дэвтэр I УБ 2004
- Оонтии-Моонтии УБ 2007
- Бор дэвтэр II УБ 2008
- Зуны цас УБ 2009
- Далай чи нүд минь юм уу Х.хот 2009
- Саарал дэвтэр УБ 2011
- Үйсэн дэвтэр УБ 2012
- Ноолгай УБ 2013
- Зүүдний манан УБ 2013
- Чулууны дууль УБ 2013
- Сүнстэй бөгж УБ 2013
- Тулаан УБ 2014
- Үүдэн өлзий УБ 2014
- Бодлын боргоцой УБ 2014
- Байх, байх үгүйн дунд УБ 2016
- Мянган охидын цуугиан УБ 2017
- Задлаагүй захидлууд УБ 2018
- Сүүлт хорвоо УБ 2018
- 222 цольд үг УБ 2018
- Их төөрөг УБ 2019
Хоёр. Зохиомжлол, нийтлэл, сэтгүүлзүйн бүтээл
- Сүнсгүй хүмүүс УБ 1991
- Хонгорхон хүмүүс УБ 1991
- Монголын саятныг сурвалжилсан нь УБ 1991
- Бие сэтгэл, билэг оюун минь Монголын төлөө УБ 1996
- Дэлхийжиж яваа дэгдээхэй дүү нартаа УБ 2009
Гурав. Судалгааны бүтээл
- Значение науки в обществе УБ 1988
- Мэдлэг, түүнийг хэрэглэх нь УБ 1989
- БНМАУ-ын шинжлэх ухааны чадавхын хөгжил УБ 1990
- Мэдэхүйеэ бэрхийг үзэхүйеэ хялбар
болгосон өчүүхэн дэвтэр УБ 1997
- Монголчуудын хүн бүтээдэг эрдэм УБ 2000
- Есүхэй баатар УБ 2002
- Хүнлиг соёл иргэншил УБ 2003
- Орос хэвшмэл хэллэг, хэлц үгийн зурагт толь М. 1982
- Монгол хэвшмэл хэллэг, хэлц үгийн тайлбарт толь /монгол бичгийн нэмэлттэй/ УБ 2005
- Язгуураа танихуйд өчүүхэн тус УБ 2020
Дөрөв. Хамтын бүтээл
- Монгол нутаг дахь түүх соёлын дурсгал УБ 1999
- Шударга толь УБ 2006
- Эртний хатдын эш үгс УБ 2007
- Монгол нууц товчоон УБ 2015
- Эрмитаж дахь Ноён уулын эрдэнэс УБ 2017
Тав. Эрхлэн хэвлүүлсэн бүтээл
- Суутандаа түүх хайртай УБ 1998
- Монгол нутаг дахь түүх соёлын дурсгал УБ 1999
- Сэтгэн бодохуйд сургах нь /орчуулга/ УБ 2000
- Монгол иргэншлийн үлэмж өв УБ 2001
- Шинэ зууны боловсролын асуудал УБ 2001
- Ноён хутагтын аврахуйн ачлал УБ 2003
- Монголын зан аалийн ойлбор УБ 2010
- Үндсэн хууль тогтоогчид УБ 2012
- Үндсэн хуулиа дээдлэхүй УБ 2013
- Монголынхоо төлөө тэмүүлсэн сэтгэл УБ 2013