Хенри Уодсворт Лонгфелло
(1807—1882)
Америкийн алдарт яруу найрагч Хенри Лонгфелло далайн том буудал Портленд хотноо өмгөөлөгч хүний гэрт төржээ. Их далайн сүрлэг дүр төрх, ирэх явах зүсэн зүйлийн хүмүүсийн янз байдал, алс холын орноор аялж үзэх сэн гэх цаглашгүй хүслэн хожмын найрагчийн бадрангуй сэтгэлийг эзэмдэн, 14 настайгаасаа шүлэг бичих болжээ. Х. Лонгфелло 1835—1854 онд Америкийн анхны их сургуулийн нэг - Харвардын их сургуулийн хэл, уран зохиолын тэнхимийн профессороор ажиллажээ. Энэ үедээ «Роландын дуулал», «Тэнгэрлэг комеди» зэрэг Европын яруу найргийн сор болсон шилдэг сайн бүтээлийг чадамгай сайхан орчуулж, бас «Европ дахины яруу найраг ба яруу найрагчид» ном хэвлүүлжээ. Тэрээр 1850-иад оны дунд үеэс уран зохиол дагнан оролджээ. Х. Лонгфелло негрүүдийг чөлөөлөх санаа илэрхийлсэн «Боолын ёсны тухай шүлгүүд» ном, «Шөнө цагийн дуу шуугиан» уянгын шүлгийн эмхэтгэл, «Дууль, бас бус шүлэг», «Хайаватын дуулал» найраглал, «Микеланжело» шүлэглэсэн жүжиг бичсэн байна.
Тэр уран бүтээлийнхээ оргил болох «Хайаватын дуулал» найраглалаараа «америкчуудад Америкийг нээж өгсөн» байна. Индианы аман зохиолоос сэдэвлэн бичсэн энэ найраглал дэлхий дахинд түүнийг алдаршуулжээ.
Х. Лонгфелло уг найраглалдаа XV зууны үеийн индианы нэгэн овгийн нэрт жанжин Хайаватын тухай ардын домгийн үг хэллэг, уран санаа, ерөнхий агуулгыг ашиглахын хамт, түүхт байдалтай чадмаг хослуулан гаргажээ.
Хенри Лонгфеллогийн «Хайаватын дуулал» найраглал монгол хэлээр орчуулагдаж гарсан юм.
Эх сурвалж : "Хүүхэд залуучуудын нэвтэрхий толь - 3" (1988, УБ) номоос
Дэлгэрэнгүйг Wiki-гээс
