Салхи юу хүүрнэн өгүүлдгийг би тэр бүр үл мэддэг байв. Харин тэр үдэш энэ гудамжаар өнгөрч явахад надад нэгэн түүх ярьсан билээ. Нэн таатай агаар сэнгэнэж, боловсорсон жимс, шаргалхан навчсын аятайхан үнэр хамар цоргиж асан намрын эхэн сар. Бадируун тоор, наранд гөлтгөнөн үзэгдэх лийр, цэнхэрхэн хонгорцог нь ув улаан навчис дунд зүүрмэглэгч тэртээ холын усан үзмийн модны ариухан үнэр сэвшээ салхинд туугдан ханхална. Энэ бол газар дэлхий цасанд дарагдан амрахынхаа өмнө жимс тэргүүтнээ хайралдаг үе билээ. Энэ л сард миний нутгийн усан үзэмчид улиангар, хайлаас, чанар модод өтгөн мананд мөнгөлөгхөн өнгөтэй үзэгддэг хар өглөөгүүр босож усан үзмийн бут дунд ийш тийшээ таран одмуй. Чингэж газраас гайхамшигт бор дарс хураадаг ажгуу. Эхнэр, хүүхдүүд бутнууд руу тонгойж гавшгай хатангир гараараа нойтон навчис өнгийлгөн, ишийг нь тасалж хонгорцог түүнэ. Эрчүүд талбайн нэг захаас нөгөө зах хүртэл дэнжгэнэн алхалж хураасан үзмийг тэрэг рүү зөөцгөөнө. Шинэ усан үзмийн аятайхан үнэр хамар дэлсэх бүлгээ. Энэ бол усан үзмийн төлжүүлсэн хамгийн анхны цус. Энэ бол хүнд хөдөлмөрийн тайламж, төлбөр юм...

Салхи эхлээд надад үүнийг шивнэв...