Зохиолч: Л. Н. Толстой
Орчуулагч: М. Шатар
Ангилал: Оросын уран зохиол
Хэвлэлийн газар: Улсын хэвлэлийн газар
Лиза ээждээ үнсүүлээд өвөг ахынхаа суудаг байсан өрөө рүү ганцаар явж одлоо. Лиза цагаан цамц өмсөн, өтгөн хар гэзгээ алчуураар зангидан, лаагаа унтраан, цонхоо өөд болгон түшлэгтэй сандал дээр хөлөө нугалан суугаад, одоо туждаа мөнгөлөг өнгөөр туяарах цөөрөм рүү бодлогошрон ширтэж эхлэв.
Түүний ижил дасал болсон бүх ажил, сонирхол сэлт нь өмнө нь цоо шинэ байдлаар дүрслэгдсэн нь: охиноо гэх хайр нь зүрх сэтгэлийнх нь нэг хэсэг болсон хөгшин, ааш аягтай эх, өтөлж зөнөсөн авч эелдэг өвөг ах, зарц нар, эзэгтэй бүсгүйгээ хүндэтгэн бишрэгч тариачид, саалийн үнээ, тугал энэ бүхэн бас дунд нь бусдад хайртай, бусдад хайрлагдан өсөж бойжсон, өвс ногоо нь олон олон дахин хагдран унаж, мөн төчнөөн удаа шинэчлэгдэн ургасан байгаль, санаа сэтгэлийг нь ийм амар амгалан амраан өгсөн тэр бүх зүйл, энэ бүхэн нь гэнэт хуучин яаж санагдаж байснаараа биш, тэр бүхэн нь уйтгартай хэрэггүй юм шиг санагдав. Хэн нэгэн хүн: «Тэнэг, тэнэгхэн минь! Хорин жил шал дэмий юм хийж, хэнд ч юм, юунд ч юм хүчин зүтгэн, тэгээд амьдрал, аз жаргал гэж юу юм гэдгийг мэдэхгүй явжээ!» гэж хэлэх шиг болов. Сарны туяа тусан саруулхан, хөдөлгөөнгүй харагдах цэцэрлэгийн цаад зах руу ширтэн, урьд өмнө бодож байснаасаа үүнийг одоо хавьгүй хурцаар бодох ажээ. Тэгээд юу ийм бодолд хүргэв ээ? Гүнд цочир дурласнаас болоод гэж бодож болмоор байсан авч үүнээс огтхон ч болсонгүй. Харин ч бүр гүн хүүхний санаанд таалагдсангүй. Харин бага дарга нь санаанд арай дүйцмээр байлаа, гэтэл тэр нь арчаагүй, хөөрхийлөлтэй, яагаад ч юм дуу шуу гарахгүй ажээ. Түүнийг хүүхэн өөрийн эрхгүй мартан, гүнгийн дүрийг эгдүүцэнгүй, арга барагдангуй төсөөлөн бодно. «Үгүй, миний бодсон тэр биш» гэж дотроо өгүүлнэ. Хүүхний эрхэмлэн биширдэг зүйл нь хачин гоё ажээ! Тэр эрхэмлэж биширдэг юм нь энэ шөнө энэ байгаль дунд өөрийнх нь гоо үзэсгэлэнг эвдэлгүйгээр, ямар нэг бүдүүн хатуу ч бодит зүйл болж хувирахын тулд нэг ч танигдаагүй эрхэм зүйл хайрлагдаж болох тийм хүн байж болох байлаа...