Зохиолч: Анатоль Франс
Орчуулагч: Хатагин Г. Аким
Ангилал: Францын уран зохиол
Хэвлэлийн газар: Улсын хэвлэлийн газар
мэргэн Робеспьерээс Гамлены нүдийг нээсэн гол зүйл бол шашингүйн үзлийн гэмт шившигт шинжийг таниулсанд оршино. Гамлен шүтлэгтэй хүн болохоороо бурхан бийг хэзээ ч үгүйсгээгүй ба хүмүүсийг толилон харж байдаг далдын хүч байдаг гэдэгт итгэдэг юм. Далдын хүчний мөн чанарыг муухан ухаарч байгаагаа өөрөө ухамсарлан шүтлэг бол хүний хувийн хэрэг гэдгийн талд баттай зогсогч тэрээр шударга хүмүүс нь Ламетри, Буланже барон Гольбах, Лаланда, Гелвеций, иргэн Дюпюи нарын адилаар бурхан байдгийг үгүйсгээд үүний зэрэгцээ үнэн цагаан амьдралын зарчим болон шударга ёсны эх сурвалжийг өөрсдөөсөө олон, төрөлхийн ёс суртахууны үндсийг тавина гэж бодож байлаа. Бурхангүйчүүдийг харааж зүхэн мөрдөн хавчиж байгааг үзээд түүнд өрөвдөх сэтгэл төрж билээ. Максимилиан түүний ухаан санааг саруул болгож нүдийг нь тайлжээ. Эрхэмсэг уран үгээрээ энэ агуу хүн бурхангүйн үзлийн жинхэнэ мөн чанар, утга учир, чиглэл хандлага үр уршгийг түүнд нээн өгч язгууртны зочид, гийчид хүлээн авах өрөөнөө үүссэн энэ номлол тиймэрхүү замаар ард түмнийг завхруулан боолчлохыг эрмэлзэгч дайснуудын хорон санаа мөнийг, золгүй хүмүүсийг зүтгэлээр нь ивээдэг далдын хүчинд найдах найдлагаас салгах, хүнийг басамжлан түүнийг шившигт боолоо болгогч шунал хүслийн эрхшээлд удирдлага ч үгүй, тулах тулгуур ч үгүй орхих зэрэг нь гэмт хэрэг гэдгийг, ямар нэг Гельвенийн харгис эпикуреизм нь ёс суртахуунгүй хэрцгий догшин байдал болон гэм болгоныг үйлдэхэд хүргэдэг гэдгийг нотлов. Агуу иргэний өгсөн сургамж түүнийг сэнхрүүлснээс хойш Гамлен бурхангүйчүүлийг ялангуяа Бротто өвгөн шиг баясгалантай хөгжилтэй зан ааштай бол бүр их үзэн яддаг болжээ...