Кирилл үсэгт хөрвүүлж эрдэм шинжилгээний зүүлт, тайлбар хийсэн Ч. Содбилэг
Зүүд зэрэглээн мэт эрт урьд цагт тал нутагт цогцолж асан Шанду хот түүхийн гүнд үүрд замхарсан боловч эрин үедээ мөнхөрч, учир битүүлэг сэжмээр өрнө, дорно дахины бичгийн мэргэдийн оюун санааг эзэмдэж байдаг билээ л.
Тэдний нэгэн болох, Юань гүрний таван түшээ аймгийн тэргүүнд эрэмбэлэгдэх Онгуд аймгийн хойчис Ганжууржавын Шаравжамц абугай “Шанду”, “Хэйвэн”, “Хүрд” балгасын мартагдсан түүхийг тодруулан судлахад бие сэтгэлээ чилээж, Шанду хотын түүхийг бичиг номоор сэргээн мөнхөлжээ.
Хархорум хоттой нэгэн цаг үед оршиж байсан Шанду хотын түүх эртний Хятад хэлээрх сурвалжуудад бичигдсэн байдаг учир бид дорвитой судалсан удаа байхгүй. Харин эртний Хятад хэл дээрх сурвалжуудыг уйгагүй шүүрдэн, сувд эрдэнэ мэт баримтуудыг бүртгэсэн Г. Шаравжамц гуай Шанду хотоор төлөөлүүлж, Ази тивийн дийлэнх хэсгийг зуугаад жил эрхшээсэн Юань гүрний төрийн түүхийг тэрлэжээ.
