Балжиннямын Гонгоржав
(1908-1968)
Нэрт эмч, орчуулагч, зохиолч Б. Гонгоржав 1908 онд тэр үеийн Оросын эзэнт гүрний өвөр байгаль муж, одоогийн ОХУ-ын БНБУ-ын нутаг, Хилго голын өвөр этгээдэд байх Бичүүр тосгоны ойролцоо Архариат гэдэг газар төрсөн, буриадын ашибагад овгийн хүн ажээ. Зөвлөлтөд Цэргийн хүн эмнэлгийн академид суралцан доктор Гонгоржав хэмээн алдаршжээ.
1938 оноос их эмчээс эхлээд ЭХЯ-ны сайд хүртэл ажил хийж явсан байна.
Утга зохиолын бүлгэмд Д. Нацагдорж, С. Буяннэмэх, М. Ядамсүрэн нартай хамт хичээллэж А. С. Пушкин, Г. Мопассан нарын гайхамшигт зохиолуудыг орчуулжээ.
- - -
БАЛЖИННЯМЫН ГОНГОРЖАВ (1908—1968)
бол Наймаа хот буюу одоогийн Алтанбулагт төрж өссөн Сэлэнгэ нутгийн хүн. Багаасаа эрдэм номын мөр хөөж, бага ба багшийн сургууль төгсөн, хөдөлмөрийн гараагаа орчуулагчаар эхэлжээ. Зөвлөлтөд цэргийн хүн эмнэлгийн академид суралцаж ирснээс хойш доктор Гонгоржав гэж олонд алдаршив. 1938 оноос эхлээд насан туршдаа их эмчээс эхлээд, Эрүүлийг Хамгаалах Яамны сайд хүртэл хийж явлаа. Ингэж явахдаа МУИС-д бие даан суралцав. Тэр нь идэр залуудаа утга зохиолын бүлгэмд Д. Нацагдорж, С. Буяннэмэх, М. Ядамсүрэн нартай хамт хичээллэж, үгийн урлагаар авьяас билгээ сорьж явав. Бид түүний орчуулгаар А. С. Пушкин, Г. Мопассан нарын гайхамшигт зохиолуудыг эх хэлээрээ уншиж ирлээ. Балжиннямын Гонгоржав бол сурч мэдсэнээ сэтгэлдээ түгжилгүй түмэн олондоо зориулж явсан манай үеийн нэрт эмч, орчуулагч зохиолч билээ.
Г. Жамсранжав (МОНГОЛЫН УРАН ЗОХИОЛЫН ДЭЭЖИС XXIX боть, УЛААНБААТАР, 1997) номоос
