Шарль-Теодор-Анри Де Костер
(1827 — 1879)
1867 оны XII сарын 31-нийг Бельгийн ард түмний амьдралд тэмдэглэлт үйл явдал болсон түүхт өдөр гэж үздэг. Учир нь гэвэл нэрт зохиолч Э. Верхарны хэлснээр «... Бельги орон өөрийгөө анх удаа олж харсан» тус улсын үндэсний уран зохиолын хамгийн гайхамшигт бүтээл «Уленшпигелийн тухай домог» хэмээх роман энэ өдөр хэвлэгдэж «төрөлх газар шорооны нь амт шимтийг» ард түмэнд мэдрүүлж өгсөн аж. Энэ өдрийг бас Бельгийн орчин үеийн уран зохиол мэндэлсэн өдөр гэж тооцдог.
Тухайн үедээ огт нэрд гараагүй байсан тарчигхан амьдралтай сэтгүүлч Шарль де Костер ийнхүү Дон Кихот, Пантагрюэльтэй эн зэрэгцэх сод бүтээл туурвижээ. Дөрвөн жил тархиндаа бясалгаж байж бичсэн арван жилийн нь хөдөлмөрийн үр дүн болох энэхүү зохиол бол түүний бүтээлийн оргил байсан бөгөөд зохиогчдоо дэлхий дахины алдар нэр авчирсан шилдэг туурвил юм.
Бельги оронд төдийгүй Европ дахинд нийгмийн зөрчил хурцдаж, улс төрийн тэмцэл ширүүсэж, өргөн олны хувьсгалт сэтгэлгээ урьд өмнө үзэгдээгүй ихээр өрнөн хөгжиж байсан үед энэ ном хэвлэгдэж гарсан нь бүр ч ач холбогдолтой болжээ.
XIV зууны үеэс ард түмний дунд аман яриагаар бий болсон тэдний хайртай баатар, муу муухайг өршөөлгүй шоологч «дүрсгүй» Уленшпигелийг де Костер хувьсгалт тэмцлийн баатар болгож сонгон авчээ. Түүнээс гадна Испанийн түрэмгийлэгчдийн эсрэг Фландрийн ард түмнээс XVI зуунд өрнүүлсэн чөлөөлөх тэмцлийг зохиолынхоо дэвсгэр болгож, европын хөрөнгөтний анхны ардчилсан хувьсгалын тухай өгүүлсэн байна.
Ард түмний өшөөг авагч, тэдний шилдэг сайхан чанар бүхнийг биедээ шингээсэн Уленшпигель зохиолын гол баатар болж гарах боловч үндсэн дүр нь түүхийг бүтээгч ард түмэн байдаг. Тийм ч учраас Уленшпигель бол зон олныхоо зовлон зүдүүр, цус, нулимсыг биеэр амсаж, хатуужсан мятаршгүй тэмцэгчийн дүр юм.
Бельгийн уран зохиолд реализмын чиглэлийг үндэслэгч Шарль де Костер шашны хэргэмтэн хүний гэрт төрсөн бөгөөд зохиол бүтээлээ франц хэлээр туурвидаг байв. Тэрээр 1855 онд Брюсселийн их сургууль төгсөөд архивд ажиллаж байхдаа ард түмнийхээ түүх, аман зохиолтой ойр дотно танилцаж, хожмын олон зохиолынхоо сэдвийг олж авчээ. Удалгүй Шарль де Костер нэгэн зураачтай хамтран «Уленшпигель» гэдэг сонин бий болгож, тэмцэлд боссон ард түмнээ өмгөөлж, католик шашны харгис бурангуй ёсыг хайр найргүй илчилсэн өгүүлэл, нийтлэлүүдээ түүний хуудаснаа хэвлүүлж эхэлжээ. Уран зохиолын ажилд хүчээ сорихоор зориглож, 1858 онд хэвлүүлсэн «Фламандын домгууд» хэмээх анхны түүвэртээ ардын дунд түгэн дэлгэрсэн домог яриан дээр үндэслэн сайн муу, сайхан муухай, эр зориг, идэвхгүй хулчгарын хоорондын зөрчил тэмцлийн тухай өгүүлсэн байна.
Амьдралынхаа сүүлийн жилүүдэд Шарль де Костер орчин үеийнхээ амьдралаас сэдэвлэсэн «Хуримын аялал» гэдэг сэтгэлзүйн романаас гадна гадаад орнуудаар аялсан тухайгаа замын тэмдэглэлүүд бичсэн юм. Дэлхий дахинд алдаршсан «Уленшпигелийн тухай домог» монгол хэл дээр орчуулагдан гарч манай уншигчдын хүртээл болсон билээ.
Эх сурвалж : "Хүүхэд, залуучуудын нэвтэрхий толь - 3" (1988 он)
Дэлгэрэнгүйг Wiki-гээс