«Биеэ засаад гэрээ зас
Гэрээ засаад, төрөө зас»

 Эрдэнэт хүний биеийг олно гэдэг энэ хорвоод эрхмийн дээд. Ертөнцийн хамаг сайн сайхан, сонин гайхамшгийг хүн бүтээж, хүн нээж, байгаль дэлхийн гоо бүхний дээр бас нэгэн цогцос «шинэ орчлонг» үүсгэжээ.

Тэрхүү шинэ орчлон хэмээгч хүний гараар бүтсэн орд харш, орон хот, эд агуурс, эдлэл багаж мэт элдэв өлгөөс авхуулаад хүний сэтгэлийн ертөнцийн илэрхийлэл болсон яруу сонсголонт хэл яриа, ёслон дагах зан заншил, уяраан хайлгах ая хөгжим, бахдан баясгах зураг урлал, шидэт үгсийн чуулган болсон уран зохиол бичиг, шастир тэргүүтэн энэ дэлхийг бүчиж эл их гайхамшигт соёлыг идэр хойчистоо уламжлуулан үлдээж, бага залуу үе нь өвлөн авдаг нэгэн эрхэм чанар хүн төрөлхийтнөө буй болжээ. Тийнхүү ахмадынхаа үйл хэрэг, эх түмнийхээ соёлоос суралцаж шинийг бүтээх гэгч нь хүн болсны гавьяа.

Чингэхлээр нь аль ч иргэнийг бага гэж ялгалгүй, эд хүмүүс, ард түмэн мөний учир түүхийг бүтээгч, соёлыг үүсгэгч гэж бод. Үүнчлэн та нарыг төрүүлсэн ард түмэн чинь өөрийг чинь их эрдэмтэй эрхэм сайн хүн болгох гэж чармайж байна. Чи тэр их итгэл найдварыг хөсөрдүүлж яахан болно. Харин чи хүн төрөлхтний бүтээлийг шамдан суралцаж аав, ээж, эрдэмтэн багш, ачит төрийнхөө тусыг хариул. Чиний мэдсэн чинь арвин, үзэж дуулсан чинь их байх тусам чиний үлгэр дуурайл хойч үедээ хамгийн эрхэм үнэтэй зүйл болно. Тийм учраас нам ард түмэн, чи биднийг хүн шиг хүн болгох гэж хүмүүжин саатах газар, сургууль, гэгээрлийн орд байгуулан, эрдэмтэн, зохиолч багш нар чинь үй түмэн ном бичиг гаргаж аав, ээж, ах, эгч нар чинь ертөнцийн нэг хурамд ч гэсэн хасадхийлгүй хүн төрөлхтний ирээдүй болсон та нарынхаа төлөө зовж, баясаж суудаг билээ.

Ийм учраас та бидэнд ардынхаа заншил, соёлыг мэдэхээс илүү эрхэм ёсон хаа байх билээ.

 Гарчиг:

ХАМГИЙН ЭРХЭМ ЁСОН  

САЙН, САЙН БАЙНА УУ  
Монгол хүн бэлгээрээ  
Дөрвөн улирал, дөрвөн зүйл мэнд  
Та амархан уу?  
Гурван давхар баяр  
Мэргэжлийн мэнд  
Баяраар учиръя  
Юм бүгд учиртай  
Шинэ жилийн бэлэг  
Гэзгийг нь авлаа  
Махны толгой (эх) нь хаана байдаг вэ?  
Ууцыг дал дагадаг, уулыг мод дагадаг  

МОНГОЛ ХУВЦАСНЫ ПАЯН  
Төрийн өмсгөл  
Мандах төрийн малгай  
Тэгш төрийн дээл  
Бүтэх төрийн бүс  
Хан төрийн ханжаар  
Түших төрийн гутал  
Хувцасны нэр  
Их утгат малгай  
Эх орноо тэргүүн дээрээ залъя  
Наран саран зэндмэнэ эрдэнэ магнайд гялалзана  
Дөрвөн ойрд гэж явсан юм  
Хэрээ, хангардиас айдаг  
Өнөр өтгөн болтугай  
Хишгийн сав  
Ялгуусны тэмдэг  
Монгол хүн хахуульд дургүй  
Хаашаа одсон юм бол?  
Үг болгон түүхтэй  
Год гутал  
Шинэ дээлийн ерөөл  

ОРЧЛОНГИЙН НЭГ ИХ ХҮЧТЭН  
Хүндэлсэн нэр нь — Энгийн нэр нь:  
Яриа  
ДҮҮ НАРЫНХАА ҮС (ДААХЬ, СЭВЛЭГ)- ИЙГ АВАХАД ИНГЭЖ ХЭЛЭЭРЭЙ  
ХЭРХВЭЛ ЧИ ЖУРАМТ ХҮН БОЛОХ ВЭ?  
ГАРАМГАЙ АНЧИН  
Бор гөрөөс  
Xандгай  
Цагаан зээр  
Бор зээр (хар сүүлт)  
Цаа буга  
Гахай  
Чоно  
Баавгай  
Шилүүс  
Тарвага  

ЕРТӨНЦИЙН БҮХ ХЭМЖЭЭ ЧИНИЙХ  
Гаран хэмжүүр:  
Энэ газар хэдий хэр урт вэ?  
Аль хэр өндөр юм бол  
Тэгнүүр юу гэх нь вэ?  
Хэмжүүр - сав – гар  
Талбайг ингэж хэмждэг  

ЭХ НУТГИЙН АЛДАР  
Хөх уст нуур  
Гашуун ус  
Халиуны орон  
Баялаг эрдэнэсийн орд  
Хангардийн суудал  
Зэрэг тушаал санааг нь амраажээ  

НАРАН ЦАГ  
МОНГОЛЫН ИХ ТОО

БООВ ХЭРХЭН БҮТДЭГ ВЭ?   
Ингэж тарьж байлаа  
Ингэж хурааж байлаа  
Боов болтол  
Шинэ эмээлийн ерөөл  

НААДМААС БУРУУЛСНЫ УЧИР  

ХОНЬ ЗУЛЗАГАЛДАГ УУ?  
Малын нас  
1. Адуу  
2. Тэмээ  
3. Үхэр  
4. Хонь  
5. Ямаа  
Малчин, малаа ингэж ерөөдөг  

ТӨЛӨГ ХАДАГ ХОЁР ИХЭРЛЭСНИЙ УЧИР  
Хоршоонд ороод  
Болзоот газар очоорой  
Тэр мөнгө нь анх ердөө л зоос төдий байж.  
Монгол улсын эрдэнэ  
Нэвтрэх эрдэнэ, нэгэн төгрөг  

ХҮН ЯАГААД НЭРТЭЙ БОЛСОН БЭ?  
Нэрээс л болдог  
Хүн биеэ хэрхэн нэрлэв  
Овгийн нэр  
Хүндлэл нэр хоёр  
Нэр нэгтэн  

МОНГОЛ ТЭРЭГ ЯРЬЖ БАЙНА  

МОНГОЛ ГАЗАР БОЛСОН ОЛОН АНХ  

1970 оны хэвлэлийн Хэвлэн нийтлэлийн мэдээлэл: