Зохиолч: Н. В. Гоголь
Орчуулагч: Ш. Нацагдорж
Ангилал: Оросын уран зохиол Шог хошин
Хэвлэлийн газар: ГЭГЭЭРЛИЙН ЯАМНЫ ХЭВЛЭЛ
Өгүүлэх нь: Бага орост зуны өдөр юутай үзэсгэлэнтэй, юутай тааламжтай ажээ. Чимээгүй нам гүм халуунд жин үдийн гялалзан болж байх үес хэмжээлшгүй цэнхэр далай мэт огторгуй газрын дээр хурьцангуйгаар тонгойн бүрхэж, сайхан дэлхийг хийн тэврэлтээр тэвэрч аваад цэнгэлдээ ташуурч нойрссон мэт үзэгддэг тэр цагт юутай алжаам халуун байдаг вэ?
Тэнгэрт огт үүлгүй, талд чив чимээгүй, хамаг бодис үхсэн мэт, гагцхүү дээр огторгуйн гүнд болжмор жирэлзэн мөнгөн эгшгээр жиргэх нь агаарын шатаар дамжин нисэж амрагийн сэтгэлд болсон дэлхийд будагджээ. Хааяа цахлайн ганц нэг дуугарах чимээ, бүднийн хангинасан дуу талд сонсогддог ажээ. Үүлэнд тулам, царс мод, хаашаа ч очихоо мэдэхгүй зугаалагсдын адил залхуурсхийн ажиг, бодолгүй зогсоод, нарны гэрэл нүд гялбам тусахдаа, зарим навчид гагцхүү ширүүхэн салхилахад алт гялалзах, түнэр хар сүүдрийг тусган зарим бөөн бөөн үзэсгэлэнт навчийг гал шатаах мэт гялалзуулдаг ажээ. Гоолиг наран цэцгээр шүхэрлүүлсэн эрээн ногооны хашаа дээр эмзэг биет эрвээхэй шавж индранил топаз биндэрьяа асгарах мэт үзэгддэг ажээ. Өвсний боровтор сүр, тарианы алтан боолт талаар хотлон буугаад хэмжээлшгүй уудамд нь нүүдэллэн яваа мэт ажээ. Интоор, Лисэ, Алим лийрийн жимсэнд дарагдсан таливуу мөчир нь тонгойн бөхийгөөд, огторгуйн тунгалаг толь нь ихэмсгээр өндөрлөн өргөсөн ногоон хашлага хүрээтэй мөрөн шиг мэлтийгээд бага орост зун цаг юутай сэтгэл булаам тансаг сайхан бэ?
Нэг мянган найман зуун... ер нь үүнээс гучаад жилийн цаадах оны халуун найман сарын нэг өдөр ийм сайхан байсан билээ. Тэр цаг Сорочинцын тосгон орох замаар хол ойрын гацааны хүмүүс яармаг орох гэж арваад модны газар их л хөлтэй байжээ...