Зохиолч: П. П. Бажов
Орчуулагч: У. Дамдинсүрэн
Ангилал: Оросын уран зохиол Үлгэр, домог
Хэвлэлийн газар: Улсын хэвлэлийн газар
Урьд манай энд хуучин хүмүүс сууж байсан цагт болсон явдал билээ.
Тэр үед алт, тунгалаг ногоон оливин, зэс элбэг, хэдий л авъя гэсэн дур байжээ. Гэтэл хуучин хүмүүс энэ бүгдийг хэрэглэж дадаагүй улс, түүгээр юугаа хийх бил ээ? Тунгалаг ногоон оливин чулуугаар хүүхэд нь эрхэлж, алтыг хэрэгтэй юм гэж нэг нь ч мэддэггүй байжээ. Хэдэн фунт, заримдаа хагас пүү шахам цул алт зам дээр хэвтэхэд хэн ч авахгүй, хэрэв мөрт нь тээглэж саад болбол өшиглөж зайлуулдаг хүмүүс жижигхэн шар үртэс, элсээр яах ч юм билээ дээ? Хуучин хүмүүс ан гөрөөнд явахдаа цул алтнаас авч явдаг заншилтай байжээ. Цул алт жижиг ч гэсэн хүнд, барихад эвтэй, цохиход жинтэй бууна. Цул алтаар том гөрөөсийг оноход цөм цохичихно. Алт огт баймааргүй газраас алт олдог нь ийм учиртай юм. Хуучин хүмүүс гөрөөс чулуудаж тарааж хаясан нь тэр ажээ.
Харин цэвэр зэсийг бага зэрэг ашиглаж сүх, элдэв багаж, халбага шанага мэтийн гэр ахуйн алив хэрэгсэл хийдэг байжээ.
Гумешкийн уурхай хуучин хүмүүсээс бидэнд үлдсэн юм. Тэр үеийн хүмүүс, одоотой адил уурхай ухаж байсангүй, дээрээс нь авч байжээ...