Дамдиндоржийн Лхамжав
(1926 - 1989)
Дамдиндоржийн Лхамжав бол Сүхбаатар аймгийн Наран сумын нутагт төрсөн, нутагтаа бага сургууль, Улаанбаатарт Холбооны техникум, Улсын их сургуулийн бэлтгэл ангиар дамжин, тус сургуулийн түүхийн ангийг төгссөн хүн. Лхамжав Их сургуульд байхдаа орос, англи хэлийг маш сайн сурсан цөөн хэдэн хүний нэг юм.
Намын Төв Хорооны орчуулгын тасагт байхдаа К. Марксын "Капитал", В. Лениний "Материализм ба эмпириокрититизм" гэх зэргийн олон ном орчуулж, өдий төдий номын орчуулгыг хянан боловсруулжээ.
Лхамжав жаран хэдэн онд улс төрийн хэрэгт холбогдож гянданд дөрвөн жил яс суугаад суллагдаж Булган аймагт цөлөгдөн Намын Төв Хорооны өгсөн гоё нэрээр хэлбэл нутаг заагдан артелийн мастер хийж байхдаа Азербайжан зохиолч Мехти Гусейний "Тэмцэл" гэдэг номыг орчуулж, нутгийнхаа эрдэмтэн Гүнжийн Сүхбаатарын нэрээр гаргасан юм. Тухайн тэр үед хэдийгээр ял эдлэх хугацаагаа дуусгасан байсан ч ном зохиол бичих нь байтугай орчуулах эрхгүй байсан хэрэг шүү дээ.
Бид Лхамжавын орос, англи хэлний мэдлэгийг үнэнээс бишрэн шагшдаг сан. Англиар ургамал, амьтан, эдийн засаг, санхүү, улс төр, зүйр цэцэн үг, хэвшмэл өвөрмөц хэллэг гээд л ер мэдэхгүй юмгүй байдаг нь гайхалтай санагддаг сан. Тэр нь бас зав чөлөөндөө бокс, хоккей, хөл бөмбөг, шатар зэрэг спортын төрлийг голчлон сонирхдог...
Лхамжав хөдөө цөллөгт байснаас хойш Улсын хэвлэлд тасралтгүй ажилласан бөгөөд хянагчаас нь дэвшүүлж уран зохиолын орчуулгын редактор болгоод ганц хоёр сар болж байснаа буцааж хянагч болгож билээ. Түүнийг өндөр цалинтай, нэр хүндтэй ажилд хэрхэвч тавьж болохгүй гэж дээрээс өгсөн хатуу чиг байсан юм санж.
Харь хэлнээс монгол хэл рүү, эх хэлнээсээ харь хэл рүү бичиг зохиол орчуулах нь тэс өмнөө зүйл гэдгийг орчуулга оролдогч хэн бүхэн мэднэ. Монгол хэлнээс харийн хэл рүү орчуулдаг хүн Монгол улсад хуруу дараад хэдхэн байсан, одоо ч тийм байгаа бол уу даа. Энэ бол тийм амар хоол биш. Тэгвэл Лхамжав монголоос орос, англи хэл рүү хэр баргийн юмыг орчуулж чаддаг байв.
Г. Амар "Эгэл эрхмүүд" номоос
Орчуулсан номууд:
"Англи - Монгол толь бичиг" (50000 үгтэй)
К. Уэлс “Үл үзэгдэгч хүн” (англиас)
Ч. Диккенс “Оливер Твист”
Д. Абрахамс “Аянгын жимээр” (англи хэлнээс)
Т. Драйзер “ Санхүүч”
Т. Драйзер “Мундаг эр”
Т. Драйзер “Керри эгч”
Жек Лондон “ Саран хөндий”
Л. Толстой "Дайн ба энх” 2-р боть
М. Твейн “Артур вангийн өргөө”
Ф. Купер “Мөрч”
Ж. К. Жером “Гурвуул нэг завиар”
Кендзабуро Оэ "Хожимдсан залуу нас” (нобелийн шагналт Японы зохиолч)
Б. Богатын “Ойлголцол”
Лесков “ Тууж, өгүүллэг”
Бусдын нэрээр хэвлэгдсэн ном зохиол:
“Махабхарата” Ц. Сандаг
М. Гушнов “Тэмцэл” Г. Сүхбаатар
Улс төрийн ном:
К. Маркс “Капитал” II боть
В. И. Ленин “Алхам урагш, хоёр алхам хойш" 1956 он
В. И. Ленин “Юу хийх вэ?" 1954 он
В. И. Ленин “Пролетарийн хувьсгалын цэргийн программ” 1953 он
“М. Горькийн тухай”
В. И. Ленин “Лоозонгуудын тухай” 1954 он
В. И. Ленин “Төв хорооны гишүүдэд явуулсан захидал" 1954 он
В. И. Ленин “Төр ба хувьсгал, төрийн тухай марксизмын сургаал, Пролетари нараас хувьсгалд тавих зорилтууд” 1956 он
В. И. Ленин “Уралдааныг хэрхэн зохион байгуулах вэ? Эдийн засгийн эрхийн асуудал” 1963 он
В. И. Ленин “Материализм ба эмпириокритрзм” 1963 он
“Нийгэм судлал” сурах бичиг хамтран зохиосон.
Редакторласан номууд:
В.И. Лениний 1, 2, 4, 5-р ботиуд
